HEAT TREATMENT – ISIL İŞLEM DENETİMİ – CQI9 – CQI EĞİTİMİ

Özel Proses nedir?

Otomotivde, raylı sistemlerde ve havacılık sektöründe sıkça kullanılan özel proses tanımı ve yönetimi ile ilgili sizleri bilgilendirmek istedik.

Özel proses:

Üretim ve bakım proseslerinde ürünün özelliklerini deforme etmeden anlayamayacağımız özellikler kazandırdığımız, analizi maliyetli ve zaman alan proseslere “özel proses” olarak adlandırıyoruz. Problem var mı yok mu tespiti uzun sürüyor, ürün incelerken deforme olabiliyor ve maliyetli bir işlem, o halde, üretim prosesi esnasında tedbirleri alalım, gereklilikleri tam olarak yerine getirelim. Bu proseslere, “Özel Proses” diyelim ve özel ilgi gösterelim.

Ürünün özelliğini anlamak için test gerçekleştirdiğimizde ürün tekrar kullanılamıyor ise, yaptığımız testi aynı üründe aynı noktada tekrarlayamıyor isek bu özelliği kazandıran proses özel proses oluyor.

Bu proseslere örnek olarak, döküm, dövme, torklama, kaynak, kumlama, ısıl işlem gibi prosesleri sayabiliriz. Örneğin döküm prosesinde ürünün tane yapısını anlamak, kimyasal komposizyonunu tayin etmek için ürünü belirli bir derinlikten kesmeniz, hazırlamanız ve analiz gerçekleştirmeniz gerekiyor. Spektral analiz ile test eetiğinizde aynı üründe aynı noktada başka bir test gerçekleştiremeyip, sonuçların bizi yanıltmaması için hemen yanından farklı bir noktadan testi gerçekleştiririz. Fakat, o test o parça o nokta artık tekrar edilemez.

Bu testler maliyetlidir ve zaman alır. Özellikle seri üretim koşullarını düşündüğünüzde bu prosesleri tasarlamak, yönetmek ve izlemek oldukça önem taşır.

Bu nedenle bu proseslere özel bir yeri olduğu için, özel ilgi istediği için “özel prosesler” demişler. Özel prosesin gerçekleştiği ortam, makine, ölçüm cihazı (yönetim, izleme), malzeme, metot ve operatör yine özel olarak seçilir ve yönetilir. (6M analizi, bkz. proses yeterliliği)

Special process: A process used in manufacturing, construction of infrastructure or maintenance where the conformity of the resulting product cannot be readily, technically or economically determined without destructive analysis prior to use is referred to as a “Special Process”. NOTE Accordingto ISO 9000:2015, “a process where the conformity of the resulting output cannot be readily or economically validated is frequently referred to as a “special process”.

Criticality level of the output In special processes the following six input elements (6M) need to be rigorously managed to achieve a consistent output: • Management, • Manpower, • Machines, • Methods, • Materials, • Mother nature (Environment). Process input elements and output can be represented using an Ishikawa diagram. These diagrams are causal diagramsthat show the potential causesresulting in a specific event.

Operating method The management of the special process is key to the output and is therefore described in detail before the other 5M input elements: Manpower, Machine, Methods, Material and Mother nature.